مصاحبه آقاي دكتر كاظم نژاد:آثار هدفمند كردن يارانهها بر كشاورزي از طريق نظام تعرفهاي كنترل شود
معاون پژوهشی موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی گفت: یکی از این ابزارهای حمایت از بخش کشاورزی در فرآیند هدفمند کردن یارانهها تعرفههای واردات است که باید به جای عدد تعرفه به نظام تعرفهای توجه شود.
مهدی کاظمنژاد در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، افزود: بررسی اولیه نشان میدهد، آثار مستقیم حذف یارانه حاملهای انرژی در بخش زراعت 2 تا 40 درصد، افزایش هزینه در پی دارد که بسته به نوع محصول و میزان انرژی مصرفی 2 درصد کمترین مربوط به تولید شلتوک برنج و 40درصد در تولید ذرت اتفاق میافتد. وی افزود: اثرحذف یارانه حاملهای انرژی در بخش محصولات باغی بین 3 تا 23 درصد افزایش هزینه در بر دارد که 23 درصد مربوط به تولید خرما و نخلستانها است، همچنین در بخش دام و طیور پرواربندی گوساله با 2 تا 3 درصد افزایش هزینه و تولید شیر و فرآوری آن 13 درصد افزایش هزینه خواهد داشت. معاون پژوهشی موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی افزود: این افزایش قیمتهای متصور در شرایط وضع موجود است، اما در همین محاسبات برخی از تولیدکنندگان عملکرد 2 تا 3 برابر میانگین عملکرد کشور دارند، بنابراین با افزایش بهرهوری امکان دستیابی به عملکرد بیشتر وجود دارد و منجر به این میشود که آثار افزایش هزینه را کاهش میدهد. کاظمنژاد گفت: در هدفمندی یارانه ها در بخش کشاورزی حرکت به سمت مبارزه بیولوژیک و استفاده از کودهای زیستی و تولید محصولات ارگانیک مد نظر است. وی با بیان لزوم تنوع ابزارهای حمایت کشاورزان، تصریح کرد: یکی از این ابزارهای، حمایتی تعرفههای واردات است که باید به جای عدد تعرفه به نظام تعرفهای توجه شود. معاون پژوهشی موسسه برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی تصریح کرد: در بخش نظام تعرفهای چند گزینه وجود دارند که باید از همه انواع آن استفاده شود، تعرفه سهمیهای یکی از انواع تعرفه است که برای کالای مورد نیاز، به قدر نیازمندی واردات انجام شود و پیش از سقف آن نیاز، تعرفه به شدت افزایش پیدا کند، اما تا سقف نیاز کشور تعرفه واردات پایین باشد، این سیستم تعرفه جدیدترین روش اعمال تعرفه حمایت است. تعرفه سهمیهای کاظمنژاد همچنین تعرفه فصلی برای واردات را از ابزارهای حمایت کشاورزی خواند و گفت: ابزارهای تعرفه متنوع است که جدیدترین و مهمترین آن تعرفه سهمیهای است. این پژوهشگر خواستار شد: منابع حاصل از آزادسازی قیمت حاملهای انرژی باید صرف افزایش بهرهوری در درازمدت و ایجاد رقابتپذیری فضای تولید کشاورزی شود و رقابتپذیری نیازمند زمان است. وی یکی از نکات مهم هدفمندی یارانه را استفاده از ترجیحات ذکر کرد و گفت: بخش کشاورزی به گونهای است که باید از ترجیحات اشاره شده در لایحه هدفمندی یارانها استفاده شود، به عنوان مثال در آزادسازی قیمت برق برای کشاورزان به جای حذف یکباره یارانه انرژی به تدریج یارانه برق برای کشاورزی کاهش یابد و تعرفه برق برای کشاورزی ظرف 10 سال واقعی شود. کاظمنژاد با اشاره به ماهیت کشاورزی که معمولا 9 ماه از سال طول میکشد، تا کشاورز با کاشت یک محصول به درآمد برسد، گفت: برای حمایت از زارع، هزینه تعرفه برق کشاورزی باید 6 تا 9 ماهه پرداخت شود. معاون موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی در مورد رقابت خاطرنشان کرد: در حال حاضر بسیاری از قیمت محصولات کشاورزی در بازار جهانی دارای قیمت منحرف شده و دامپینگ شده است که یا کمکهای صادراتی یا کمک تولیدی تحت لوای حمایتهای مجاز از کشاورزان خارجی میشود. کاظمنژاد در مورد برنجهندی و پاکستانی ارزان گفت: برنج باسماتی با حمایت به ظاهر مجاز دولت صادرکننده، وارد کشور میشود،برای حمایت از تولیدکشاورزی باید از قوانین ضد دامپینگ استفاده شود. بنابراین با اعمال تعرفه سهمیهای جلوی واردات بیرویه گرفته میشود. وی افزود: در تعرفه سهمیهای اگر به فرض مثال سالی 500 هزار تن برنج خارجی مورد نیاز است تا اندازه نیاز مصرفی با تعرفه 4 درصد و پیش از این رقم با تعرفه بالاتر وارد شود. معاون موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی در مورد سیاست تثبیت نرخ ارز و تاثیر افزایش بر واردات گفت: این سیاست از جمله سیاستهای کلان است که بخش کشاورزی را متاثر کرده، میتواند به واردات دامن بزند و قیمت صادرات را تعدیل و کاهش دهد که به ضرر صادرات است، اما این سیاست کلان است که در اختیار بخش کشاورزی قرار ندارد. دلار ارزان شمشیر دولبه کاظمنژاد تصریح کرد: سیاست تثبیت نرخ ارز چاقوی دولبهای است که از یک طرف نهادههای کشاورزی وارداتی ارزان وارد میشود و هر چه نرخ ارز پایین باشد به نفع تولیدکننده است، از طرف دیگر برای صدور کالا رقابت را با مشکل مواجه میکند. وی گفت: اگر با دلار ارزان نهاده تولید و ماشینآلات وارد شده به نفع تولید داخلی است، ولی اگر محصول نهایی وارد شود به ضرر تولید داخلی تمام میشود.