پیام مدیر کل فائو به مناسبت روز جهانی غذا-رم 2009وقایع سه سال گذشته بخصوص غم انگیز بوده و شکنندگی سیستم غذایی جهان عنوان فاجعه بار آنرا نشان داده است. برای اولین بار در تاریخ، بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان دچار سوء تغذیه هستند. این رقم بیشتر از 100میلیون نفر نسبت به سال گذشته می باشد و به این معناست که روزانه از هر شش نفر یک نفر از گرسنگی رنج می برد. این افزایش اخیر به هیچ وجه در نتیجه تولید جهانی ضعیف نیست، بلکه برعکس در نتیجه بحران اقتصادی، درآمدهای کاهش یافته و فرصتهای شغلی از دست رفته ی فقرا و کاهش دسترسی آنان به غذا می باشد که قابل توجه بوده است.دستیابی به امنیت غذایی در زمان بحران. در زمانی که بحران جهانی اقتصادی اتفاق افتاده و هنوز در صدر خبرهاست، این نکته اهمیت دارد که جامعه بین المللی را یادآور شویم که بحران در کمین مزارع با مقیاس کوچک و مناطق روستایی جهان است. آنجایی که 70 درصد گرسنگان جهان درونش زندگی و کار می کنندبحران کنونی از چند جهت در طول تاریخ بی سابقه است.اول؛ این بحران بدنبال افزایش سریع و حجیم قیمت های مواد غذایی در جهان، در دوره زمانی 2008-2006 بوجود آمده است. البته ذکر این نکته لازم است که باید بدانیم تعدیل های کاهشی اخیر نباید به عنوان پایان بحران غذا تفسیر شود.در جنوب صحرای آفریقا، 80 تا 90 درصد قیمت های غلات در 27 کشوری که تحت نظارت فائو قرار دارند، حدود 25 درصد بالاتر از قیمت مواد غذایی قبل از شروع بحران در دو سال پیش(2007) است. در آسیا، آمریکای لاتین و حوزه کارائیب،fقیمت ها در تمامی 31 کشوری که تحت نظارت هستند بین 40 تا 80 درصد از قیمت های غلات همچنان بیش از 25 درصد بالاتر از دوره پیش از بحران غذا است.در یک سطح محلی(در برخی کشورها) قیمت ها برای مواد غذایی اصلی سیر نزولی نداشته بعلاوه، هنوز تولید با افزایش هزینه نهاده ها (176 درصد برای کود، 70 درصد بذر، 75 درصد برای خوراک دام) دشوار بوده و سرمایه گذاری های کشاورزی را بشدت کاهش داده که در نتیجه این افزایش قیمت، عدم دسترسی به نهاده ها را برای میلیونها کشاورز باعث می شود. دوم؛ از نقطه نظر مالی و تجاری؛ کشورهای در حال توسعه اکنون اتحاد مالی و تجاری بیشتری در اقتصاد جهانی دارند، که این امر باعث کاهش عرضه و تقاضای جهانی شده و این قابلیت اعتباری، بازتابهای فوری در کشورهای در حال توسعه دارد.سوم؛ به علت ماهیت جهانی بحران، سازوکارهای طبیعی استفاده شده توسط خانوارها برای رویارویی با شوک های اقتصادی وارد شده ضعیف,سرمایه گذاری مستقیم خارجی- از جمله در کشاورزی- بیش از 30 درصد کاهش در سال 2009 پیش بینی شده استکاهش اشتغال در مناطق شهری ممکن است نیروی جویای کار را به مناطق روستایی بازگرداند. ارسال وجوه که قبلا نرخ رشد سالانه بیش از 20 درصد یعنی در مجموع 300 میلیارد دلار آمریکا در سال 2008 داشت- ممکن است کاهشی حدود 5 تا 8 درصد را در سال 2009 تجربه کند. کمکهای خارجی بوسیله صندوق بین المللی پول برای 71 کشور که از فقیرترن کشورها می باشند، انتظار می رود کاهشی حدود 25 درصد داشته باشد.دسترسی به اعتبار در بازارهای مالی به دلیل ارزیابی ریسک شدید و افزایش آن ممکن است به حداقل برسدواقعیت مسلم آنست که بدون علاج قطعی و پایدار، که باید اقدام فوری جهت انجامش صورت پذیرد؛ هدف اجلاس جهانی غذا، که کاهش شمار گرسنگان به نصف تا بیش از 420 میلیون نفراز ساکنان زمین است، تا سال 2015 محقق نخواهد شد. خوشبختانه، نشانه های دلگرم کننده تغییر حرکت در سیاست وجود دارد. بیانیه مشترک در خصوص امنیت جهانی غذایی در نشست (شهرلاآکویلا) گروه در ماه جولای 2009، یک تغییر ریشه ای در راهبرد با اولویت افزایش تولید کشاورزان کوچک در زمینه کمبود مواد غذایی در کشورهای در حال توسعه را تایید کرده است. به همین دلیل، 20 میلیارد دلار آمریکا در طول سه سال برای تامین مالی چنین برنامه ای پیش بینی شده است. در حال حاضر این تعهد نیازمند تبدیل به عمل ملموس می باشد. این گامی دلگرم کننده از سوی جامعه بین المللی است که حامی افزایش اعتبار اختصاص یافته به کمک های رسمی توسعه ای برای کشاورزی شده اند و جای امیدواری برای رسیدن به سطح 17 درصد سال 1980 است. م به یاد آوری است که این همان سطح سرمایه گذاری ذخیره شده آسیا و آمریکای لاتین از خشکسالی بزرگ، در دهه 1970 است. اینک سطح مشابهی از منابع برای تغذیه بیش از یک میلیارد نفرکه دچار گرسنگی هستند مورد نیاز می باشد و هم چنین برای حصول اطمینان از اینکه جمعیت جهان-قرار است تا سال 2050 به بیش از 9 میلیارد نفر برسد- دسترسی کافی به غذا برای خوردن داشته باشند از پر اهمیت ترین مباحث ما خواهد بود.باید توجه داشت که این تنها منابع مالی نیست که مورد نیاز است بلکه فراتر از عوامل تشدید کننده بحران فعلی، یک سری مجموعه مشکلات اساسی وجود دارد که نیازمند حل و فصل است، به ویژه اینکه چگونه این کمک ها هدایت می شوند؟ و چگونه بطور موثر در اختیار کشاورزان کوچک قرار می گیرند؟ و هم چنین در عین آن که اصلاحاتی در سیستم مدیریت جهانی امنیت غذایی لازم است، برای ایجاد هماهنگی بیشتر در فعالیت دولت ها و شرکای توسعه ای و هم چنین در سهم بودجه های ملی اختصاص یافته به کشاورزی و سرمایه گذاری بخش غیر دولتی لازم است بصورت جدی مدنظر قرار گیرند.این نکته بسیار مهم است، که حمایت از کشاورزی، بخصوص درمواقع بحرانی، کاهش نیابد. تنهابخش کشاورزی سالمی که همراهبا اقتصاد غیر کشاورزی رو به رشد و شبکه های موثر بهداشت و برنامه های تامین اجتماعی باشد می تواند بطور موثر در ریشه کنی نا امنی غذایی و فقر آن هم در زمان رکود جهانی با مسائل روبرو شود و به مقابله با مشکلات برخیزد. از 16تا 18 نوامبر2009، در رم برگزار شدهدفش حفظ چالش نا امنی غذایی در صدردستور کار بین المللی بود بطوری که "حق غذا، اصلی ترین حقوق بشر"محترم داشته شود.در این روز جهانی غذا، اجازه دهید ما یکبار و برای همیشه به این جایگاه برسیم که نیل به امنیت غذایی،چه در مواقع وجود بحران و چه در مواقع غیر بحرانی، در واقع یک اولویت جهانی است.ماخذ: خبرنامه فائو، اکتبر2009ترجمه و تنظیم: نصراله صوفی با همکاری احسان آقا عباسلوآذر ماه 1388